سه ضلع مثلث حمایت از بورس

یک مثلث کاهشی از نوسانات رو به بالای پایین‌تر و نوسانات رو پایینی که به یک سطح قیمت مشابه می‌رسند تشکیل می‌شود.به بیان ساده تر:

الگوی مثلث در بورس چیست؟

الگوی مثلث از جمله الگوهای ادامه دهنده هستند. این نوع از الگوها نشان می‌دهند که روندهای خنثی طی فعالیت قیمت، یک توقف مقطعی قیمت است و پس از طی این روند، مجددأ در همان جهت پیشین به حرکت خود ادامه می‌دهند.

از دیگر ویژگی الگوهای ادامه‌دهنده می‌توان به این نکته اشاره کرد که در رده الگوهای کوتاه‌مدت یا میان‌مدت قرار دارند و به این ترتیب در دوره زمانی کوتاه‌تری ساخته می‌شوند.

انواع الگوهای مثلثی

انوع الگوهای مثلثی که در گروه الگوهای ادامه‌دهنده قرار دارند، به شرح زیر است:

هر کدام از مثلث‌ها، شکل متفاوت خود را دارند و بالطبع نوع پیش‌بینی در هر یک متفاوت است.

۱- الگوهای مثلث متقارن

الگوی مثلث متقارن، از جمله الگوهای اصلاحی به شمار می‌آید که شامل ۵ موج است و پس از اتمام موج پنجم، انتظار ادامه روند و یا پایان اصلاح را خواهیم داشت.

زمانی که خریداران و یا فروشندگان یک سهم، قدرت کافی در شکل‌گیری یک روند مشخص را نداشته باشند؛ مثلثی مانند مثلث متساوی‌الساقین شکل می‌گیرد که شیب قیمت‌های سقف و کف در آن، به سمت یک نقطه همگرا می‌شوند. به این ترتیب، این الگو شکل خواهد گرفت.

در واقع، زمانی که خریداران و فروشندگان درهدایت قیمت به سمت خودشان ناتوان باشند، دو خط متصور در الگوی مورد بررسی، به یکدیگر نزدیک می‌شوند و بازار را به حرکت ناگهانی که قابل تشخیص نیست، نزدیک می‌کند. این روند آن‌قدر ادامه می‌یابد که یکی از طرفین بازار (خریدار یا فروشنده) تسلیم شود.

در تحلیل تکنیکال، زمانی می‌توانیم از الگوی مثلث متقارن، سیگنال خرید و یا فروش دریافت کنیم که خط بالا و خط پایین مثلث که در واقع به نوعی بیان‌کننده خط مقاومت و حمایت هستند، به وسیله یک کندل شکسته شود و در ادامه، کندل دیگری نیز روند آن را تأیید نماید.

به این ترتیب که، اگر مثلث متقارن در ادامه روند صعودی تشکیل شود، احتمال صعودی شدن قیمت و خروج قیمت از سطح مقاومت بیش‌تر خواهد بود. اما اگر، این الگو در ادامه یک روند نزولی تشکیل شود، احتمال ریزش بیش‌تر قیمت و خروج قیمت از سطح حمایت افزایش خواهد یافت.

در نهایت برای رسم هر ضلع این مثلث، در نظر گرفتن حداقل ۲ نقطه ضروری است.

۲- الگوهای مثلث افزایشی

الگوی مثلث افزایشی و یا صعودی، یکی از حالت‌های مختلف الگوهای مثلث متقارن محسوب می‌شود ولی از لحاظ پیش‌بینی تفاوت‌هایی با الگوی متقارن دارد. معمولأ مثلث‌های افزایشی در روندهای صعودی ظاهر می‌شوند و به عنوان الگوهای ادامه‌دهنده عمل می‌کنند ولی گاهی اوقات به عنوان الگوهای تشکیل‌دهنده کف نیز عمل می‌کنند.

زمانی که خریداران قدرت کافی برای عبور از سطح مقاومتی نداشته باشند و نتوانند در سطح مشخصی سفارش‌گذاری کنند، خط قیمت را به سمت بالا هدایت خواهند کرد. در چنین شرایطی، مثلثی مانند مثلث قایم‌الزاویه از برخورد خط روند افقی (خط بالا) با خط روند صعودی (پایین) شکل می‌گیرد که در این نوع مثلث، شکست معمولأ از قسمت ضلع افقی (بالا) اتفاق می‌افتد و روند صعودی با این شکست، ادامه‌دار خواهد بود.

در واقع، خریداران به تدریج قدرتمند می‌شوند چرا که قیمت کف، روی خط روند صعودی قرار دارد و آن قدر به سطح مقاومت فشار وارد می‌کند تا در نهایت، از خط مقاومت عبور کند و آن را بشکند. به این ترتیب، روند صعودی ادامه خواهد یافت.

در تحلیل تکنیکال زمانی می‌توانیم از الگوی مثلث افزایشی، سیگنال خرید و فروش دریافت کنیم که قیمت‌ها در محدوده بین یک سطح مقاومت افقی (بالایی) و یک خط حمایت صعودی (پایینی) در نوسان باشد و در ادامه، روندی صعودی و یا نزولی (به ندرت) شکل بگیرد. در چنین شرایطی، حجم معاملات به طور چشمگیری افزایش می‌یابد و این حرکت برگشتی به خط حمایت بعد از شکست غیرمعمول نیست و با حجم معامله کمی انجام می‌پذیرد.

در این الگو، این نکته را باید در نظر بگیرید که به طور معمول خریداران موفق می‌شوند و مقاومت را در هم می‌شکنند. البته برای رسیدن به این موفقیت، باید سفارش خرید خود را بالای خط مقاومت قرار دهید.

۳- الگوهای مثلث کاهشی

الگوی مثلث کاهشی و یا نزولی، یکی دیگر از حالت‌های مختلف الگوهای مثلث متقارن محسوب می‌شود ولی از لحاظ پیش‌بینی تفاوت‌هایی با الگوی متقارن دارد. معمولأ مثلث‌های کاهشی در روندهای کاهشی ظاهر می‌شوند و به عنوان الگوهای ادامه‌دهنده عمل می‌کنند. البته گاهی اوقات به عنوان الگوهای تشکیل‌دهنده سقف نیز عمل می‌کنند.

زمانی که فروشندگان به صورت تدریجی قدرت را از خریداران می‌گیرند و بازار را در دست می‌گیرند، قیمت‌ به آهستگی کاهش می‌یابد. در چنین شرایطی، مثلثی مانند مثلث قایم‌الزاویه‌ از برخورد خط روند نزولی (بالا) و خط روند افقی (پایین) شکل می‌گیرد که شکست معمولأ از (پایین) اتفاق می‌افتد و روند نزولی با این شکست ادامه‌دار خواهد بود.

در واقع سه ضلع مثلث حمایت از بورس فروشندگان به تدریج قدرتمند می‌شوند، چرا که قیمت سقف، روی خط نزولی قرار دارد و آن‌قدر به خط حمایتی توسط فروشندگان فشار فروش وارد می‌شود تا در نهایت از خط حمایت عبور کند و آن را بشکند. به این ترتیب، روند نزولی قیمت ادامه خواهد یافت.

در تحلیل تکنیکال زمانی می‌توانیم از الگوی مثلث کاهشی، سیگنال خرید و فروش دریافت کنیم که قیمت‌ها در محدوده بین یک سطح حمایت افقی (پایینی) و یک خط مقاومت نزولی (بالایی) در نوسان باشد و در ادامه، روند نزولی و یا صعودی (به ندرت) شکل بگیرد. در چنین شرایطی حجم معاملات به طور چشمگیری افزایش می‌یابد.

۴- الگوهای مثلث انبساطی (پهن شونده)

الگوی مثلث انبساطی یک نوع غیرمعمول و کمیاب از الگوهای مثلثی است که به شکل مثلث واژگون است که خطوط روند آن از یکدیگر فاصله می‌گیرند و شکلی مانند مثلث در حال توسعه و منبسط را به خود می‌گیرد.

از جمله علت‌های مهم تشکیل این نوع از الگوی مثلثی، تمایل بیش از حد خریداران به خرید سهم است که موجب ایجاد سقف قوی در بازار می‌شود.

حجم معاملات در این الگو، به این ترتیب است که:

با افزایش قیمت و نزدیک شدن به رأس مثلث، حجم معاملات افزایش خواهد یافت. چنین شرایطی این سیگنال را به ما می‌دهد که بازار غیر قابل کنترل و احساساتی است.

سه ضلع مثلث حمایت از بورس

الگوی مثلث صعودی معمولا در حین یک روند صعودی شکل می‌گیرید و الگویی ادامه‌دار محسوب می‌شود. البته مواردی نیز هست که مثلث صعودی در انتهای یک روند نزولی به عنوان الگویی بازگشتی عمل می‌کند ولی این الگو بیشتر یک الگوی ادامه‌دار محسوب می‌شود. صرف‌نظر از اینکه این الگو در روند نزولی یا صعودی شکل گیرد، الگویی صعودی است.

به خاطر شکل این الگو، مثلث صعودی را “مثلث راست‌ زاویه” (right-angle triangle) نیز می‌نامند. دو یا چند سقف مساوی یک خط افقی را در بالا شکل می‌دهند و وصل کردن کف دو یا چند دره نیز در یک روند صعودی، خطی همگرا با خط افقی می‌سازد. بدین ترتیب شکل مثلث روی نمودار نمایان می‌شود.

نمونه الگوی مثلث صعودی:

۱ – روند: برای معتبر بودن به عنوان الگویی ادامه‌دار، این الگو نیازمند وجود یک روند قبلی است. گرچه مثلث صعودی یک الگوی صعودی است ولی طول و مدت روند فعلی به مهمی نیرومند بودن شکل‌گیری الگو نیست.

۲ – خط افقی بالا: حداقل ۲ سقف تقریبا مساوی هم نیاز است تا خط افقی بالا رسم شود. نیازی نیست قله‌ها از لحاظ ارتفاع کاملا باهم برابر باشند. کمی فاصله بین دوقله و دره‌های آنها باید وجود داشته باشد.

۳ – خط روند صعودی پایین: حداقل دو کف لازم است تا خط روند صعودی پایین الگو را بتوان رسم کرد. این سطوح پایین می‌بایست هرکدام بالاتر از قبلی و دارای فاصله مناسب ازهم باشند. اگر یکی از کف‌ها مساوی یا کمتر از کف قبلی باشد، در این حالت الگو معتبر نخواهد بود.

۴ – مدت زمان: دوره زمانی شکل‌گیری الگو می‌تواند از چندهفته تا چندماه طول بکشد. (متوسط حدود ۱ تا ۳ ماه است)

۵ – حجم معاملات: همینطور که الگو توسعه می‌یابد حجم نیز کم می‌شود. زمانی که شکست ناحیه بالای الگو رخ می‌دهد می‌بایست حجم به یکباره افزایش یابد. البته وجود این شرایط همیشه لازم نیست.سه ضلع مثلث حمایت از بورس

۶ – بازگشت به شکست: یکی از اصول اولیه تحلیل تکنیکال این است که حمایت‌های شکسته شده تبدیل به مقاومت می‌شوند و بالعکس٫ بنابراین زمانیکه خط افقی بالای مثلث شکسته شد، به حمایت تبدیل می‌گردد. گاهی اوقات یک بازگشت قیمت به این سطح حمایت اتفاق می‌افتد (پولبک) و قیمت دوباره روند صعودی را در پیش می‌گیرد.

۷ – هدف قیمت: وقتی شکست اتفاق افتاد، فاصله بین دو ضلع مثلث در پهن‌ترین نقطه را بدست آورده و از بالای خط افقی (ناحیه شکست) به بالا محاسبه می‌کنیم تا هدف قیمت بدست آید.

برخلاف مثلث متقارن، مثلث صعودی الگویی کاملا صعودی است ولی الگوی مثلث متقارن اینگونه نیست و تا زمانی که شکستی حاصل نشده، حالتی خنثی دارد. بعد از شکست مثلث متقارن است که مسیر قیمت تشخیص داده می‌شود. در مثلث صعودی، خط افقی بیانگر عرضه بیش‌از حد است که از رشد قیمت به بالاتر از یک سطح خاص جلوگیری می‌کند. این شرایط مانند این است که یک سفارش با حجم بالا در سقف قیمت ثبت شده و هفته‌ها و ماه‌ها طول می‌کشد تا خریداران حجم این سفارش را خریداری کنند و قیمت بتواند بالاتر از آن برسد. در این الگو با وجودیکه قیمت نمی‌تواند از سطح مشخصی بیشتر رود، کف‌ها رفته‌رفته بالاتر شکل می‌گیرد و همین کف‌های بالاتر هستند که افزایش قدرت خریداران و تمایل الگو به رشد قیمت را نشان می‌دهند.

الگوی مثلث نزولی

مثلث نزولی یک الگوی کاهشی است که معمولا به عنوان یک الگوی ادامه‌دهنده در یک روند نزولی شکل می‌گیرد. در مواقعی این الگو به عنوان الگوی بازگشتی در انتهای روند صعودی ظاهر می‌شود ولی اغلب اوقات این الگو، الگویی ادامه‌دهنده است. صرف‌نظر از اینکه این الگو به عنوان یک الگوی بازگشتی مشخص شود یا ادامه‌دهنده، در هرحال الگویی است که پس از آن باید انتظار نزول قیمت را داشت.

به خاطر شکل ظاهری‌اش این الگو را مثلث راست-زاویه (right-angle triangle) نیز می‌نامند و از دو یا چند کف تشکیل شده که یک خط افقی می‌سازند. دو یا چند قله که رفته رفته کوتاه‌تر می‌شوند نیز یک خط روند نزولی را تشکیل می‌دهند و همینطور که این خط روند نزولی امتداد می‌یابد به سمت خط افق همگرایی پیدا می‌کند. در صورتی که یک خط عمودی از ابتدای خط افقی به سمت بالا رسم شود، مثلث شکل می‌گیرد. در ادامه به بررسی جزییات این الگوی نزولی می‌پردازیم.

نمونه سه ضلع مثلث حمایت از بورس الگوی مثلث نزولی:

۱ – روند قبلی: برای اینکه الگویی ادامه‌دار داشته باشیم می‌بایست روندی قبلی وجود داشته باشد. گرچه مثلث نزولی قطعا یک الگوی کاهشی است اما طول و مدت روند قبل از این الگو چندان مهم نیست.

۲ – خط افقی پایین: حداقل دو کف لازم است تا خط افقی پایین که حمایت‌ها را به هم وصل می‌کند رسم شود. کف‌ها حتما سه ضلع مثلث حمایت از بورس لازم نیست کاملا باهم برابر باشند اما بطور نزدیکی می‌بایست مساوی هم شکل گیرند و فاصله مناسب و شفافی بین سقف و کف‌ها وجود داشته باشد.

۳ – خط روند بالا: حداقل دو سقف لازم است تا خط روند نزولی بالای الگو رسم شود. این سقف‌ها هرکدام می‌بایست از قبلی کوتاه‌تر شوند و فاصله مشخصی بین‌شان وجود داشته باشد. اگر تازه‌ترین سقف تشکیل شده با سقف‌های قبلی مساوی یا بلندتر از آنها باشد، اعتبار الگو زیر سوال می‌رود.

۴ – مدت زمان: تشکیل این الگو ممکن است از چند هفته تا چندماه طول بکشد. (متوسط ۱ تا ۳ ماه)

۵ – حجم معاملات: همینطور که الگو شکل می‌گیرد، حجم معمولا کاهش می‌یابد. اما با شکست حمایت و شروع نزول قیمت، حجم می‌بایست یکباره افزایش داشته باشد. نشانه‌های حجم معاملات ترجیحی است و الزاما همیشه این اتفاق نمی‌افتد.

۶ – تبدیل حمایت به مقاومت: یکی از اصول تکنیکال این است که وقتی حمایت شکسته شد به مقاومت تبدیل می‌شود. در این الگو نیز به همین ترتیب، حمایت شکسته شده به مقاومت تبدیل می‌گردد و گاهی اوقات قیمت کمی افزایش می‌یابد، به مقاومت تازه شکل گرفته برخورد کرده و مجددا به نزول ادامه می‌دهد.

۷ – هدف قیمت: وقتی شکست رخ داد، می‌توان با اندازه‌گیری عمودی پهن‌ترین بخش مثلث و اضافه کردن آن مقدار به خط افقی پایین، هدف تقریبی قیمت را بدست آورد.

برخلاف مثلث متقارن، در مثلث نزولی تمایل کاهش قیمت قبل از شکست حمایت نیز مشخص است. ولی تا زمانی که شکست سطح اتفاق نیفتاده مثلث متقارن را می‌بایست الگویی خنثی در نظر گرفت و فقط وقتی شکست اتفاق می‌افتد، جهت حرکت قیمت مشخص می‌شود.
در مثلث نزولی، خط افقی پایین الگو نمایانگر تقاضاهایی است که مانع از ریزش قیمت از سطح خاصی می‌شود. این سطح مانند یک سد بلند است که خریداران با سفارشات‌شان چیده‌اند، با فشار فروش رفته رفته ارتفاع سد (قله‌ها) کاهش می‌یابد و در نهایت با فشار فروش شکسته می‌شود و قیمت به زیر سطح حمایت ریزش می‌کند. با توجه به قله‌های کاهشی در این الگو می‌توان تمایل قیمت به نزول را تشخیص داد.